Zonder deze groente is je eetbare tuin niet compleet: zelfgekweekte tomaten. Je kan kiezen uit een zee van variëteiten met klinkende namen, oude en nieuwe rassen en soorten. Met tomaten in je tuin kweek je een vrucht met veel meer smaak en kleur dan in je supermarkt. Als je eigen tomaten geproefd hebt, wil je nooit meer anders, beloofd!
Kort & krachtig
- eenjarig
- veel zon, beschut tegen regen (onder afdak of in kas/serre)
- zaaien van midden maart tot mei
- planten in de tuin vanaf midden mei
- oogsten van juli tot oktober
Tomaten zaaien
Je kan kiezen uit struiktomaten en klimtomaten. De eerste blijven laag, de tweede groeien net zo hoog als je toelaat.
Het eerste jaar dat ik zelf tomaten zaaide, gebruikte ik enkele zaadjes uit kerstomaatjes uit de supermarkt. Met wat moeite groeiden daar drie mooie planten uit. Maar veel oogst zag ik niet. Aan de drie planten groeide welgeteld…één kerstomaat. Misschien heb jij meer geluk, maar het loont om zaad van goeie kwaliteit te kopen, wil je meer opbrengst dan mij.
Intussen kweek ik tomaten in een serre, en geniet ik vanaf eind juli van veel meer lekkers…de opbrengt is een pak groter, gelukkig maar!
Soorten tomaten voor in je tuin
Kerstomaten
- Red Pear: klein en peervorming
- Sungold: geel
- Black Cherry: zwart
Vleestomaten
- Coeur de Boeuf: klassieker, hartvormig, stevige vrucht
- Noir de Crimée/Black Krim: zwarte vruchten, zoet
- Marmande: oud Frans ras, vroege tomaat
Romatomaat (ideaal voor saus)
- San Marzano
Hoe tomaten zaaien?
Zaai je tomaten binnenshuis (of in je serre/kas) voor van midden maart tot mei. Leg een zaadje ongeveer 0,5 cm diep in een zaaitray of potje. Ze hebben ten minste 6 dagen nodig om te ontkiemen, bij een temperatuur van 20°C.
Na een week of 4 verplant je elke zaailing naar een groter potje. Zo hebben ze weer voldoende ruimte. Zet ze op een lichte plek, ze mogen ook iets koeler staan. Vanaf half mei mogen ze eindelijk naar buiten.
Zorgen voor je tomaatplanten
Je krijgt ze niet voor niets, want deze planten hebben veel zorg en aandacht nodig. Het zijn zonnekloppers, die als het even kan, graag 10 uur zon per dag hebben. Dat willen we natuurlijk allemaal, dus zet je plant op de zonnigste plek in je tuin of terras.
Deze plantjes houden niet van natte bladeren. Ze zijn dan vatbaar voor de gevreesde aardappelziekte of Phytophthora infestans, een schimmel die je plant helemaal aantast. Beschut je planten dus voor regen. Zet ze onder een afdak, bouw zelf een beschutting of plaats ze in je serre of kas.
Tomaten water geven en dieven
Tomaatplanten hebben veel water nodig. En regelmaat. Laat ze nooit helemaal uitdrogen. Omdat ze beschut staan voor de regen, zal je ze zelf water moeten geven. Je kan ook een omgekeerde plastic fles in je pot zetten en steeds vullen met water. Zo krijgt je plant voortdurend vocht en blijven de bladeren droog.
Worden je klimtomaten te hoog, top ze dan af door het bovenste topje uit te knijpen. Je plant zal zich verder richten op de groei van je vruchten.
Dieven is zo’n typisch woord dat enkel tuiniers met tomaten gebruiken. Het is simpelweg het weghalen van okselknoppen, nieuwe stengels die groeien in de ruimte tussen stengel en blad. Als je deze een keer per week weghaalt, heeft je plant meer energie om in de vruchten te steken. Dieven hoef je trouwens niet te doen bij kerstomaten.
Het lijkt soms wel alsof tomaten kweken enkel kan met een handleiding erbij! Laat je niet afschrikken door alle regeltjes. Bij mij groeien de tomaten in potten en in volle grond zonder beschutting . Ook daar groeien ze prima.
Oogsten van tomaat
Pluk de vruchten pas als ze helemaal rijp zijn. Meestal wanneer ze felrood zijn, tenzij je een specifiek ras met een andere kleur hebt. In sommige zuiderse landen worden ze ook vroeger geplukt, wanneer ze nog stevig zijn, om te gebruiken in salades.
Heb je per ongeluk onrijpe tomaten geplukt? Laat ze rijpen op een vensterbank, in de zon. Leg de vruchten uit elkaar, zodat niet tegen elkaar aan liggen. Pluk aan het einde van het seizoen, als het kouder wordt, alle vruchten die groot genoeg zijn. Je kan ze op deze manier nog laten rijpen.
Bewaren van tomaten
Vers geplukt zijn ze natuurlijk het lekkerst. Wil je ze toch bewaren? Hoewel het bij velen een gewoonte is, hoeft tomaat niet in de koelkast. Je kan ze wel op een koele plek leggen. Daar bewaren ze ongeveer een week.
Wil je zaden oogsten van je tomaten om die volgend jaar te planten? Zo fermenteer je tomatenzaden
